W 1988 roku  Światowa Organizacja Zdrowia 31 maja ustanowiła Międzynarodowym Dniem poświęconym zwracaniu uwagi na kwestię zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych skutków palenia tytoniu.

Tegorocznym tematem przewodnim kampanii jest

„podnoszenie podatku akcyzowego na wyroby tytoniowe”.

 

Konsumpcja tytoniu jest jednym z głównych czynników wpływających na umieralność w Polsce. Wiąże się również z wysokimi kosztami zdrowotnymi i gospodarczymi w skali kraju. Najskuteczniejszym sposobem ograniczenia rozpowszechnienia i używania wyrobów tytoniowych jest podniesienie ceny tytoniu poprzez zwiększenie podatku akcyzowego.

 

 

Podatek akcyzowy jest podatkiem selektywnym (nałożonym tylko na niektóre, ściśle określone ustawowo produkty m. in. wyroby tytoniowe), jednofazowym (pobieranym tylko na jednym szczeblu obrotu, z reguły w fazie przekazania do konsumpcji) i pośrednim (jego ciężar ponosi konsument). 

Jego celem jest zarówno zmniejszenie spożycia określonych produktów (szkodliwych dla zdrowia w przypadku używek), jak również zwiększenie dochodów budżetowych państwa.

 

Unia Europejska objęła podatek akcyzowy od wyrobów tytoniowych procesem harmonizacji, co oznacza wspólne dla wszystkich krajów członkowskich wysokości i zasady poboru akcyzy. Stawki akcyzy są określane przez poszczególne państwa, ale nie mogą one być niższe od poziomów ustalonych w dyrektywach Rady.

 

Do dnia 31 grudnia 2017r. Polska może stosować obniżone stawki akcyzy na papierosy w ramach procesu stopniowego dostosowywania krajowych regulacji do prawa unijnego, jednak od 1 stycznia 2018 r. stawka tego podatku musi wynosić co najmniej 90 EUR na 1000 sztuk papierosów.

 

Światowa Organizacja Zdrowia, także zaleca znaczące i systematyczne podwyższanie podatków na wszystkie wyroby tytoniowe. 

Zgodnie z postanowieniem Art. 6 Ramowej Konwencji WHO o Ograniczeniu Użycia Tytoniu „Strony uznają, że środki cenowe i podatkowe stanowią skuteczny i ważny sposób ograniczania konsumpcji wyrobów tytoniowych przez różne grupy ludności, a w szczególności przez ludzi młodych”. 

W związku z powyższym kraje, które podpisały traktat (w tym także i Polska) zobowiązane są do wdrażania polityki cenowej na wyroby tytoniowe służącej zmniejszeniu ich użycia przez społeczeństwo.

 

Jak pokazują dotychczasowe badania, wyższe podatki są szczególnie skuteczne w ograniczaniu używania tytoniu wśród grup o niskich dochodach oraz w zapobieganiu rozpoczynania palenia wśród młodzieży. Podatek akcyzowy, który powoduje wzrost cen wyrobów tytoniowych o 10% zmniejsza konsumpcję tytoniu o ok. 4% w krajach o wysokich dochodach i nawet o 8% w większości krajów o niskich i średnich dochodach.

 Podnoszenie podatków na wyroby tytoniowe skłania palaczy do porzucenia nałogu, zniechęca młodych ludzi do rozpoczęcia palenia oraz jest źródłem przychodów do budżetu państwa.

 

Dodatkowe informacje w załącznikach: